Πως να βοηθήσω κάποιον που πάσχει απο διατροφική διαταραχή ;

Συμβουλές για συγγενείς και φίλους

​

Οι διατροφικές διαταραχές επηρεάζουν όχι μόνο το άτομο που πάσχει αλλά και όλους όσους είναι κοντά τους. Συχνά η οικογένεια ή και οι φίλοι προσπαθούν να βοηθήσουν αλλά δεν ξέρουν πως. Αναρωτιούνται τι είναι καλύτερο να πούνε καθώς συχνά, ιδίως στην ανορεξία, το άτομο αντιδράει με θυμό, άρνηση και αποφυγή σε όποια σχόλια δεχτεί γύρω απο το φαγητό και το βάρος του σώματος του.

​

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Τι είναι οι διατροφικές διαταραχές;

​

Οι διατροφικές διαταραχές περιλαμβάνουν την ανορεξία, τη βουλιμία και την επεισοδιακή υπερφαγία.

​

Στις διατροφικές διαταραχές δεν είναι απαραιτητο το βάρος του ατόμου να είναι λιποβαρές. Στη βουλιμία για παραδειγμα το βάρος μπορεί να είναι μέσα στα φυσιολογικά πλαίσια ή μπορεί και παραπάνω.

​

Παρατηρούνται διαταραγμένες συμπεριφορές γύρω απο το φαγητό και το άτομο αντιμετωπίζει πληθώρα αρνητικών σκέψεων, αλλοιωμένες πεποιθήσεις και αυστηρή αυτοκριτική σχετικά με το βάρος του, το φαγητό και την εικόνα σώματος του.

​

Το φαγητό χρησιμοποιείται ως μέσο εκτόνωσης αλλά και ελέγχου στα δύσκολα συναισθήματα. Με τον καιρό τα άτομα που πάσχουν απο κάποια διατροφική διαταραχή χάνουν την ικανότητα τους να έχουν μια αντικειμενική εικόνα της κατάστασης και αποκτούν υπερβολική ενασχόληση, σε βαθμό που το φαγητό και η εικόνα σώματος τους γίνεται εμμονή και καταλαμβάνει όλη τους τη ζωή.

​

Πως μπορούν η οικογένεια και οι φίλοι να το εντοπίσουν ;

​

Στα αρχικά στάδια μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο να το αναγνωρίσετε αλλά καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα γίνονται πιο εμφανή. Καθώς τα άτομα που πάσχουν απο κάποια διατροφική διαταραχή βάζουν τα δυνατά τους να κρύψουν το πρόβλημα απο το περιβάλλον τους, είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε κάποια προειδοποιητικά σημάδια.

​

​

​

​

​

​

​

​

​

Προειδοποιητικά σημάδια

​

• Υπερβολική ενασχόληση με το βάρος. Μπορεί το άτομο να περνάει αρκετές ώρες μπροστά στον καθρέφτη και να εξετάζει λεπτομερώς το σώμα του.

• Περιορισμός τροφής και αποφυγή γευμάτων χρησιμοποιώντας διάφορες δικαιολογίες.

• Όταν τρώνε, μπορεί να τρώνε πολύ μικρές ποσότητες, συνήθως απο συγκεκριμένες τροφές που είναι χαμηλής θερμιδικής αξίας, μπορεί να υπολογίζουν τις θερμίδες, να κοιτάνε προσεκτικά τις ετικέτες των προιόντων.

• Κάποιοι ενώ τρώνε φυσιολογικές ποσότητες όταν είναι στη παρουσία άλλων, τρώνε μετά κρυφά μόνοι τους ή μεσα στη νύχτα για να μην τους καταλάβουνε. Μπορείτε να το καταλάβετε απο τα φαγητά που λείπουν, απο άδειες συσκευασίες τροφών ακόμα και απο κρυμμένα τρόφιμα υψηλής θερμιδικής αξίας (γλυκά κτλ)

• Πρόκληση εμέτων που συνήθως διακρίνεται απο συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα μετά τα γεύματα.

• Υπερβολική άσκηση, χρήση καθαρτικών και διουρητικών χαπιών.

• Αγχώνονται εάν χάσουνε την προγραμματισμένη τους άσκηση.

• Απότομη απώλεια βάρους ή και εναλλαγές βάρους.

• Φαρδιά ρούχα για να κρύψουν την απώλεια βάρους.

 

Εάν παρατηρήσετε κάποια απο τα προειδοποιητικά σημάδια σε κάποιον δικό σας άνθρωπο, όσο δύσκολο και εάν είναι να ξεκινήσετε μια τέτοια συζήτηση, είναι πολύ σημαντικό, γιατί συχνά μπορεί οι ίδιοι να δυσκολεύονται να ζητήσουν βοήθεια. Όσο περνάει ο καιρός τόσο επιδεινώνονται οι παθολογικές και οι ψυχολογικές επιπτώσεις και η έκβαση της θεραπείας δυσκολεύει. Οπότε όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα.

​

​

Πώς να μιλήσω σε κάποιον δικό μου άνθρωπο που πιθανόν αντιμετωπίζει κάποια διατροφική διαταραχή;

 

• Επιλέξτε ένα μέρος ήσυχο χωρίς άλλο κόσμο και εξηγήστε του τους λόγους για τους οποίους ανησυχείτε.

• Εκφράστε τις ανησυχίες σας με τρυφερό τρόπο χωρίς να μπείτε σε διαμάχη ή να ακουστείτε επικριτικοί, γιατι αυτό θα κάνει το άλλο άτομο να κλειστεί ακόμα περισσότερο. Προσπαθήστε να παραμείνετε θετικοί, ήρεμοι, στοχευμένοι, επιδεικνύοντας σεβασμό προς το άλλο άτομο.

• Αποφύγετε να σχολιάσετε την εξωτερική τους εμφάνιση, καθως ήδη ασχολούνται αρκετά με αυτήν και μπορεί να ενισχύσετε την ενασχόληση τους.

• Προσπάθηστε να επικεντρωθείτε περισσότερο σε προβληματικές συμπεριφορές που έχετε παρατηρήσει και στο πως νιώθετε εσείς για αυτό. Εκφράστε την ανησυχία σας για την υγεία τους.

• Αποφύγετε να τους κατηγορήσετε ή να τους κάνετε να αισθανθούν ντροπή ή τύψεις.

• Το άλλο άτομο μπορεί να θυμώσει ή να γίνει αμυντικό. Μην τα παρατήσετε, ίσως δεν είναι έτοιμοι να κάνουν τη συζήτηση εκείνη τη στιγμή και μπορεί να χρειάζονται χρόνο για να παραδεχτούν το πρόβλημα. Μπορεί να χρειαστεί να γίνει η συζήτηση αρκετές φορές μέχρι το άτομο να αποφασίσει να ζητήσει βοήθεια.

• Εξετάστε τις δικές σας αντιλήψεις γύρω απο το φαγητό και το βάρος και προσπάθηστε να μην τους δίνετε διπλά μηνύματα.

• Δε μπορείτε να τους αναγκάσετε να αλλάξουν χωρίς να το αποφασίσουν οι ιδιοι. Μπορείτε όμως να τους δείξετε οτι θα είστε δίπλα τους και θα τους υποστηρίξετε όποτε αποφασίσουν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα.

 

 

Τι να αποφεύγετε να λέτε:

 

• «Δείχνεις πολύ πιο υγιής τώρα που έχεις πάρει λίγο βάρος». Καλύτερα να μη σχολιάζετε την εξωτερική τους εμφάνιση ακόμα και εάν είναι για καλό σκοπό, καθώς μπορεί να τους αναστατώσει. Η μερική ανάκτηση του βάρους δε σημαίνει απαραίτητα οτι έχουν ξεπεράσει και το πρόβλημα, μη ξεχνάμε οτι μπορεί ακόμα να ταλαιπωρούνται πολύ συναισθηματικά και χρειάζονται χρόνο να προσαρμοστούν και να συνηθίσουν τις αλλαγές στο σώμα τους.

• «Εάν έτρωγες παραπάνω θα αισθανόσουν καλύτερα». Οι διατροφικές διαταραχές έχουν ψυχογενές υπόβαθρο και είναι αρκετά πιο περίπλοκες απο ότι ίσως φαίνονται. Οπότε με το να προτείνουμε απλουστευμένες λύσεις είναι σαν να υποτιμάμε την προσπάθεια του ατόμου

• «Σίγουρα θες να το φάς αυτό; » ή « Έχεις φάει πολύ σήμερα ». Απο μόνοι τους είναι πολύ επιλεκτικοί στο τι ‘πρέπει’ και στο τι ‘δεν πρέπει’ να φάνε, οπότε δε χρειάζεται να τους προσθέτουμε ενοχές γύρω απο αυτό.

• Μην αναφέρεστε στη δική σας προσπάθεια ή επιθυμία να χάσετε βάρος.

 

Θεραπεία

​

• ·Το πιο σημαντικό που μπορείτε να κάνετε για τον δικό σας άνθρωπο που πάσχει από κάποια διατροφική διαταραχή είναι να τον βοηθήσετε να έχει μία σωστή εξέταση και διάγνωση από κάποιον ειδικό και να ακολουθήσει την κατάλληλη θεραπεία το συντομότερο δυνατό.

• Αυτό μπορεί να συμπεριλαμβάνει το να τον ενθαρρύνεται να παραμείνει στη θεραπεία μέχρι τα συμπτώματα να αρχίσουν να υποχωρούν.

• Εάν αρνείται να δει κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας (ψυχίατρο, ψυχολόγο) για να αντιμετωπίσει τη διατροφική διαταραχή, ζήτηστε του αρχικά να κάνει κάποιες παθολογικές εξετάσεις για να δείτε εάν οργανικά είναι καλά.

• Σκοπός μιας ολοκληρωμένης θεραπείας είναι να παρέχει ιατρική και ψυχολογική κάλυψη, να προάγει μια υγιή σχέση με το φαγητό και το άτομο να μάθει λειτουργικούς τρόπους να διαχειρίζεται το στρες, τις συναισθηματικές δυσκολίες και τις προκλήσεις.

• Μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία όταν το άτομο έχει πολύ χαμηλό βάρος, αντιμετωπίζει οργανικά προβλήματα λόγω του υποσιτισμού και δε δείχνει σημεία βελτίωσης. Παρόλο τις υποσχέσεις τους οτι η συμπεριφορά τους θα αλλάξει, εάν δείτε οτι η κατάσταση χειροτερεύει, θα πρέπει να πάτε στο νοσοκομείο.

 

Προσέξτε τον εαυτό σας και οπλιστείτε με υπομονή

​

• Η ανάρρωση θέλει χρόνο και χρειάζεται πολλή υπομονή, οπότε προσπαθήστε να θέσετε ρεαλιστικούς στόχους.

• Συνεχίστε να επιβραβεύετε τον άνθρωπο σας για κάθε μικρή επιτυχία και αλλαγή προς το καλύτερο.

• Μην απορροφηθείτε τόσο πολύ απο το πρόβλημα και αγνοείτε τις δικές σας ανάγκες.

• Είναι σημαντικό να έχετε και εσείς μια πηγή υποστήριξης και να έχετε χρόνο και για τον εαυτό σας.

• Να θυμάστε πως δε φταίτε εσείς. Συχνά οι γονείς παίρνουν την ευθύνη πάνω τους, στην πραγματικότητα όμως είναι κάτι που δεν μπορούν να ελέγξουν. Χρειάζεται να αποδεχτείτε οτι κανείς δε φταίει και πρέπει να παραμείνετε ψύχραιμοι έτσι ώστε να μπορείτε να λειτουργείσετε με καθαρό μυαλό.