Δρ Άρτεμις Ξανθάκη, CPsychol.
[DPsych, MSc, BSc (Hons)]
Κατάθλιψη
Πολλοί άνθρωποι έχουν αισθανθεί θλιμμένοι για κάποιο χρονικό διάστημα, ιδίως μετά απο κάποιο δυσάρεστο γεγονός στη ζωή τους όπως οικογενειακά προβλήματα, προβλήματα υγείας, απώλεια και πένθος, οικονομικά ζητήματα, ανεργία κτλ. Για να μπορέσουμε όμως να πούμε οτι κάποιος περνάει «κατάθλιψη» με την κλινική έννοια του όρου, τότε θα πρέπει να παρουσιάζει μια σειρά συμπτωμάτων τα οποία θα παραμένουν σε μεγάλη ένταση, για τουλάχιστον δύο εβδομάδες και θα παρεμποδίζουν την καθημερινότητα του ατόμου.
Αυτά τα συμπτώματα περιλαμβάνουν :
-
Καταθλιπτική διάθεση: Θλίψη, δυστυχία ή αίσθημα κενού. Κακή υγιεινή.
-
Αισθήματα ενοχής και αναξιότητας: Αρνητικές και επικριτικές σκέψεις για τον εαυτό του.
-
Αρνητικές σκέψεις για το μέλλον, δε βρίσκει νόημα σε τίποτα.
-
Έλλειψη ενδιαφέροντος, ανηδονία : Όλα φαίνονται βαρετά. Έλλειψη απόλαυσης.
-
Έλλειψη ενέργειας: Αίσθηση συνεχής ατονίας και κούρασης.
-
Δυσκολία συγκέντρωσης και μνήμης: Αδυναμία συγκέντρωσης και ανάκλησης πληροφοριών σε βαθμό που δυσχεραίνει την καθημερινή δραστηριότητα.
-
Διαταραχές Ύπνου και Όρεξης: Κοιμάται/τρώει υπερβολικά ή ελάχιστα.
-
Αυξημένη ευερεθιστότητα και θυμός: Νευρικότητα, εκνευρισμός με το παραμικρό και ξεσπάσματα.
-
Απώλεια διάθεσης για σεξουαλική δραστηριότητα: Μειωμένη ή ανύπαρκτη σεξουαλική επιθυμία.
-
Σκέψεις θανάτου και αυτοκτονικός ιδεασμός: Αυτοκαταστροφικότητα.
Η κατάθλιψη μπορεί να είναι αντιδραστική (δηλαδή απόρροια κάποιου δυσάρεστου συμβάντος-περιβαλλοντικοί παράγοντες) ή ενδογενής (χωρίς ευδιάκριτη αιτιολογία-εσωτερικοί/βιοχημικοί παράγοντες). Η ενδογενής κατάθλιψη μπορεί να υπάρχει απο μόνη της ή μπορεί να αποτελεί τον ένα πόλο της διπολικής διαταραχής.
Κάποιοι άνθρωποι φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητοι στις επιδράσεις τραυματικών-στρεσογόνων γεγονότων, ίσως λόγω γενετικής προδιάθεσης. Το οικογενειακό ιστορικό του καθενός, τα ψυχολογικά του χαρακτηριστικά, η προσωπικότητα του και το κοινωνικό περιβάλλον, παίζουν όλα
σημαντικό ρόλο. Η κατάθλιψη είναι αποτέλεσμα μιας σύνθετης αλληλεπίδρασης μεταξύ ψυχο-κοινωνικών και βιολογικών παραγόντων.
Όταν κάποιος είναι σε κατάθλιψη, συχνά νιώθει πως τίποτα δε μπορεί να τον κάνει να αισθανθεί καλύτερα για να βγει απο αυτήν την κατάσταση, με αποτέλεσμα πολλές φορές να αποθαρρύνεται απο το να ζητήσει βοήθεια. Η κατάθλιψη επηρεάζει συνολικά τη ζωή του ατόμου και δεν είναι κάτι που μπορεί να ελέγξει εύκολα κάποιος χωρίς τη βοήθεια ενός ειδικού. Παρόλα αυτά η κατάθλιψη είναι μια απο τις πιο συνήθεις παθήσεις και είναι θεραπεύσιμη.
Όσοι πάσχουν απο κατάθλιψη έχουν την τάση να δέχονται τυφλά όλες τις αρνητικές σκέψεις που κάνουν για τον εαυτό τους και το μέλλον, κάτι που τροφοδοτεί και διατηρεί το φαύλο κύκλο της κατάθλιψης. Η Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική Θεραπεία μπορεί να βοηθήσει το άτομο να μάθει να ξεχωρίζει τα πραγματικά γεγονότα απο τις υποκειμενικές ερμηνείες που τους αποδίδει. Μέσα από τεχνικές αξιολόγησης και αμφισβήτισης των αρνητικών σκέψεων και την εισαγωγή συμπεριφορικών τεχνικών για την σταδιακή ενίσχυση ενός καθημερινού προγράμματος, το άτομο μπορεί να βοηθηθεί σημαντικά και να νιώσει καλύτερα. Σε σοβαρές καταστάσεις, η ψυχολογική θεραπεία μπορεί να συνδιάζεται με αντικαταθλιπτικά φάρμακα για να ανακουφιστούν τα συμπτώματα.
Διαβάστε περισσότερα στη Συμβουλευτική Συγγενών για το “Πώς να βοηθήσω κάποιον που πάσχει απο κατάθλιψη”.