Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Θεραπεία

​

Υπάρχουν διάφορες ψυχολογικές θεωρίες και θεραπευτικά μοντέλα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που συναντάει κάποιος στη ζωή του.

​

Στο άρθρο αυτό θα επικεντρωθούμε στη Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Θεραπεία και στο πως ο ψυχολόγος, ειδικευμένος σε αυτή τη μορφή ψυχοθεραπείας, δουλεύει μαζί με τον πελάτη για να εστιάσει στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στο ‘’εδώ και τώρα’’. Η Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική θεραπεία είναι βραχυχρόνια και στόχος της είναι η εξάλειψη των συμπτωμάτων από τα οποία κάποιος άνθρωπος υποφέρει. Ψυχολόγοι και πελάτες δουλεύουν μαζί για τον προσδιορισμό των στόχων που επιθυμεί να καταφέρει ο πελάτης και συμφωνούν μαζί στο θεραπευτικό πλάνο.

                                                                   

 

                                                                     

 

 

 

Ο αριθμός των απαραίτητων συναντήσεων μπορεί να ποικίλει ανάλογα με τη φύση και  τη σοβαρότητα των προβλημάτων του κάθε ατόμου. Κατά κανόνα,οι συναντήσεις είναι εβδομαδιαίες, διαρκούν 50 λεπτά και ο αριθμός τους κυμαίνεται από δώδεκα έως είκοσι,  ωστόσο και ένας μικρότερος αριθμός συνεδριών ως ψυχολογική υποστήριξη μπορεί να αποβεί εξαιρετικά χρήσιμος. Η ολοκλήρωση των ψυχοθεραπευτικών συνεδριών ορίζεται με την πάροδο του χρόνου ανάλογα με την επίτευξη των στόχων του ατόμου.

 

Σύμφωνα με τη Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική προσέγγιση, τα ψυχολογικά προβλήματα ξεκινούν από αρνητικές σκέψεις, οι οποίες συχνά οδηγούν το άτομο σε εσφαλμένες πεποιθήσεις και μπορεί να αποτελέσουν εμπόδιο σε διάφορους τομείς στη ζωή του. Κατα τη διάρκεια των συνεδριών, ο ψυχολόγος στοχεύει στο να βοηθήσει το άτομο να εντοπίσει και να αλλάξει τις σκέψεις και κατ’επέκταση, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές που σχετίζονται με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.

​

Η γνωσιακή θεραπεία έχει σαν στόχο να μελετήσει την εγκυρότητα των αυτόματων αρνητικών σκέψεων και των βαθύτερων πεποιθήσεων του ατόμου, κάνοντας τον να αναρωτηθεί για το ενδεχόμενο διαφορετικών τρόπων σκέψεων. Ο ψυχολόγος στη Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Θεραπεία, αμφισβητεί συστηματικά τις αρνητικές σκέψεις και βοηθάει το  άτομο να τις επαν-ερμηνεύσει  με βάση τις αντικειμενικές ενδείξεις. Με αυτό  τον τρόπο τοποθετεί την εμπειρία του ατόμου σε νέα ρεαλιστική βάση, αναπλαισιώνοντας την σε μια πιο ισορροπημένη μορφή.

​

Αναπόσπαστο συστατικό της Γνωσιακής-Συμπεριφοριστικής Θεραπείας είναι η ψυχο-εκπαίδευση. Η ψυχο-εκπαίδευση  έχει διδακτικό χαρακτήρα με σκοπό την πληροφόρηση, ενημέρωση και εκπαίδευση του ατόμου (και των συγγενών του) για τη

φύση  της νόσου (πχ. κρίσεις πανικού και άγχος, κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές, ιδεοψυχαναγκασμούς κτλ) και τα χαρακτηριστικά της, για την καλύτερη αντιμετώπιση των προβλημάτων που η ψυχική νόσος προκαλεί. Μέσω της ψυχο-εκπαίδευσης ο πελάτης ενημερώνεται σχετικά με την πάθηση του και τα συμπτώματα του, εξετάζοντας τα αίτια, τους παράγοντες που συχνά διατηρούν το πρόβλημα αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισης του.

​

Η θεραπεία αυτή περιλαμβάνει πρακτικές ασκήσεις ανάμεσα στις συνεδρίες, όπως την καταγραφή και αξιολόγηση αρνητικών σκέψεων, συναισθημάτων αλλά και συμπεριφορών που συχνά μπορεί να διατηρούν το πρόβλημα. Ο ψυχολόγος θα ζητήσει απο τον πελάτη να χρησιμοποιήσει το χρόνο ανάμεσα στις συνεδρίες για να αυτο-παρατηρηθεί και να πειραματιστεί με εναλλακτικές σκέψεις και συμπεριφορές, μαθαίνοντας έτσι σταδιακά να διαχειρίζεται με διαφορετικό τρόπο τα διάφορα γεγονότα στη ζωή του. Μέσω της Γνωσιακής-Συμπεριφοριστικής Θεραπείας, το άτομο μαθαίνει τεχνικές που μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί και απο μόνο του, μετά το τέλος της θεραπείας.

​

Η Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία μπορεί να λειτουργήσει τόσο ατομικά, όσο και με οικογένειες ή ομάδες.

Αποτελεί ένα είδος ψυχοθεραπείας που έχει βρεθεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό σε πολλά προβλήματα και ιδιαίτερα στα ακόλουθα:

​

• Άγχος και κρίσεις πανικού

• Διαταραχές πρόσληψης τροφής (όπως ψυχογενής ανορεξία ή βουλιμία)

• Φοβίες (όπως αγοραφοβία ή κοινωνική φοβία)

• Κατάθλιψη

• Ψυχοσωματικά προβλήματα

• Προβλήματα ελέγχου του θυμού

• Προβλήματα σχέσεων

• Μετατραυματικό στρές

• Διαταραχές σκέψης και συναισθήματος